Wat is kruidengeneeskunde?
Fytotherapie is geneeskunde op basis van het gebruik van planten of plantenextracten. Het is gebaseerd op de gunstige effecten en de interactie van de vele natuurlijke actieve ingrediënten in planten.
Wist je dat?
" Etymologisch komt fytotherapie van het oudgriekse phytos=plant en therapieuo=genezen."
Planten worden sinds het begin der tijden door onze voorouders gebruikt om hun kwalen en die van hun dieren te behandelen. Geconfronteerd met het besef van de grenzen van conventionele medicamenteuze behandelingen en hun vele bijwerkingen, herontdekken we tegenwoordig de ontelbare kwaliteiten van planten bij de behandeling en preventie van ziekten in de menselijke geneeskunde en in de diergeneeskunde. Waar een modern "chemisch" medicijn uit slechts één molecuul bestaat, bevat een plant verschillende actieve ingrediënten waarvan de effecten optellen en elkaar in evenwicht houden. Het is precies uit deze interactie dat de therapeutische werkzaamheid van planten wordt geboren en dat verklaart de zeldzaamheid van hun ongewenste effecten.
Welke kruidengeneesmiddelen kunnen bij honden worden gebruikt?
Verse of gedroogde geneeskrachtige planten
Het gebruik van verse of gedroogde geneeskrachtige planten vertegenwoordigt de oudste en meest traditionele vorm van kruidengeneeskunde. Maar voordat ze als remedie kunnen worden gebruikt, is het noodzakelijk om de actieve ingrediënten te extraheren. Ze zijn te vinden in de hele plant of in een deel van de plant: wortels, bladeren, bloemen (ook wel bloeiende toppen genoemd), zaden of vruchten. De methoden voor het extraheren van de actieve ingrediënten zijn allemaal thuis mogelijk. Ze verschillen naargelang de te extraheren werkzame stof oplosbaar is in water, olie of alcohol.
Gebruik van verse planten: waarom niet maar
Niets belet je om zelf de planten te oogsten die je in remedies direct in je tuin of in de natuur gaat gebruiken, maar deze praktijk moet worden voorbehouden aan echte botanische experts. De natuur zit vol valse vrienden! Twee zeer vergelijkbare plantensoorten kunnen zeer verschillende eigenschappen hebben. Erger nog, de natuur zit vol met giftige planten! Verzamel geen planten waarvan u niet zeker bent van welke soort u het risico loopt giftige planten aan uw dier toe te dienen. Als je zeker weet dat je de juiste soort hebt, gooi dan planten weg die er niet gezond uitzien (gevlekte bladeren) en zorg ervoor dat je oogstplaats niet regelmatig wordt besproeid met pesticiden. Als je dat niet doet je bent geen expert in plantkunde, koop liever je gedroogde planten in de apotheek. U zult zeker zijn van hun afkomst en hun kwaliteiten.
Kruidenthee
Kruidenthee, die al bij onze grootmoeders bekend is, bevat eigenlijk 3 bereidingswijzen, afhankelijk van het deel van de plant dat wordt gebruikt: infusie, afkooksel en maceratie.Ze worden gebruikt om de in water oplosbare bestanddelen van de plant te extraheren.
Deze preparaten kunnen vervolgens, eenmaal afgekoeld, te drinken aan de hond worden gegeven als hij ze accepteert en als hij ze lekker vindt. Ja, kruidenthee is niet noodzakelijkerwijs de gemakkelijkste manier om fytotherapeutische middelen aan een hond toe te dienen vanwege het relatief grote volume vloeistof dat het moet opnemen en de smaak van dit drankje wordt niet altijd erg gewaardeerd door onze viervoetige honden. En we kunnen ze begrijpen! Wortelafkooksels zijn over het algemeen niet erg aangename dranken om te proeven, vaak bitter of scherp! Om deze redenen geven we nu de voorkeur aan traditionele kruidenthee boven kant-en-klare bereidingen zoals fytostandaardextracten (EPS), die praktischer zijn om toe te dienen, te doseren en waarvan we zeker weten dat ze de actieve ingrediënten van belang bevatten. U kunt kruidenthee ook als lotion gebruiken om met steriele katoenen kompressen op de huid van de hond aan te brengen.Een aftreksel van brandnetelbladeren (urtica dioica) kan bijvoorbeeld de jeukende huid helpen verlichten of een aftreksel van Romeinse kamillebloemen (Chamaemelum nobile) kan worden gebruikt om lopende ogen op natuurlijke wijze te reinigen.
Vette maceraten
De bereiding van olieachtige maceraten maakt het mogelijk om de actieve ingrediënten van planten in olie op te lossen. Ze worden bereid uit plantaardige oliën en verse of gedeeltelijk in de zon gedroogde planten. Ze worden voornamelijk uitwendig gebruikt, in lokale toepassing door zachte massages op de huid van het dier.
Alcoholaturen en tincturen
Alcoholatuur- en tinctuurpreparaten maken het mogelijk om de actieve bestanddelen van in alcohol oplosbare planten te extraheren. Door de aanwezigheid van alcohol kunnen ze alleen uitwendig gebruikt worden bij honden, plaatselijk aangebracht na 1/10e verdunning met water.
Vernevelde capsules
De verneveling komt overeen met de actieve ingrediënten van de plant gereduceerd tot poeder. Verpakt in capsules die door de hond kunnen worden ingeslikt, hebben de vernevelaars het enorme voordeel dat ze zeer praktisch in gebruik zijn.
Verwar plantenpoeder en vernevelaar niet
In de kruidengeneeskunde zijn er ook plantenpoeders in capsules. Plantenpoeders zijn veel minder geconcentreerd in actieve ingrediënten dan sprays. Ze kunnen natuurlijk gebruikt worden bij een hond, maar de hoeveelheden poeder - en dus capsules - die hem toegediend moeten worden zullen daardoor groter zijn. Sommige poedercapsules kunnen ook tot 500 mg plantenpoeder bevatten en zijn niet geschikt voor hele kleine honden die ze niet kunnen doorslikken zonder dat je de capsule hoeft te openen.
EPS
EPS betekent "gestandaardiseerde extracten van verse plantenvloeistoffen" . Deze producten worden beschouwd als de producten van de moderne kruidengeneeskunde omdat ze pas halverwege de jaren negentig zijn ontwikkeld en pas sinds het begin van de jaren 2000 op de markt zijn.Praktisch en alcoholvrij, het is meestal in deze vorm dat dierenartsen die gespecialiseerd zijn in kruidengeneeskunde plantengeneesmiddelen voorschrijven aan hun viervoetige patiënten.
Zijn planten echt veilig voor honden?
Nee! Hoewel het waar is dat kruidenremedies veel minder bijwerkingen hebben dan conventionele medicijnen, zijn ze ook niet helemaal vrij van bijwerkingen. Het is immers waar dat de natuur veel giftige planten produceert: vingerhoedskruid, monnikskap, lelietje-van-dalen om er maar een paar te noemen! En, de hond kan ook bedwelmd raken door planten die wij mensen zonder problemen eten zoals uien, knoflook of zelfs prei.
giftige planten terzijde, veel planten die bekend staan om hun therapeutische belang hebben actieve ingrediënten die zo krachtig zijn dat ze kunnen interageren met conventionele medicamenteuze behandelingen of gecontra-indiceerd zijn in bepaalde zeer specifieke gevallen.In de menselijke geneeskunde wordt sint-janskruid - gebruikt als een natuurlijk antidepressivum - vaak genoemd als voorbeeld om de effecten van de anticonceptiepil ongedaan te maken. Er zijn veel meer voorbeelden van interacties tussen kruiden en geneesmiddelen in de diergeneeskunde! Vermijd dus altijd zelfmedicatie en vraag altijd advies aan uw dierenarts voordat u kruidengeneesmiddelen aan uw hond toedient.