Wat is kanker precies?
De term kanker verwijst naar een groot aantal ziekten die allemaal worden gekenmerkt door een abnormale proliferatie van cellen.
Meestal resulteert kanker in de vorming van een tumor, hoewel er vormen van kanker zijn die dat niet doen. Kankercellen hebben de bijzonderheid dat ze veel sneller groeien dan gezonde cellen. In tegenstelling tot de laatste, vermenigvuldigen ze zich op een anarchistische manier en hebben ze de neiging om naburige weefsels binnen te dringen en zich los te maken van de oorspronkelijke tumor om andere delen van het lichaam te koloniseren door secundaire tumoren of metastasen te vormen.
Bij honden en bij mensen zijn er verschillende vormen van kanker die zich kunnen ontwikkelen vanuit elke cel in het lichaam. Kankers worden over het algemeen geclassificeerd op basis van het weefsel waaruit ze ontstaan (spieren, huid, organen).
Kanker is meer specifiek het gevolg van genetische schade aan cellen. In hun kern bevatten cellen DNA dat hen vertelt wanneer ze moeten groeien, delen, werken en sterven. De gezonde cellen van het hondenlichaam zijn dus geprogrammeerd om een bepaalde functie uit te voeren en sterven om vervangen te worden door nieuwe cellen wanneer ze te "oud" zijn om hun functie correct uit te voeren. Soms wordt hun DNA echter beschadigd door verschillende factoren, zoals straling, chemicaliën, hormonen, bepaalde infecties of leeftijd. Sommige schade kan zelfs spontaan ontstaan.
Wanneer het DNA van cellen is beschadigd, overleven oude cellen die hadden moeten sterven om door nieuwe te worden vervangen, en vermenigvuldigen zich zonder te stoppen. Meestal vormen ze een massa - de tumor - zonder precieze functie. Kankers kunnen ook cellen vrijgeven aan het bloed, waar ze vrij in het lichaam circuleren.
Alle zoogdieren hebben immuunbescherming om schade aan cellulair DNA die kanker veroorzaakt te voorkomen of te herstellen. Deze reparatiemechanismen zijn echter niet perfect of onfeilbaar.Sommige individuen hebben zelfs defecten in deze reparatiemechanismen, die de oorzaak zijn van een hogere incidentie van kanker dan bij de algemene bevolking. Sommige van deze afwijkingen zijn ook aanwezig bij de geboorte (dit is ook de reden waarom we weten dat bepaalde hondenrassen meer vatbaar zijn voor het ontwikkelen van een bepaald type kanker), terwijl andere zich met de tijd of onder invloed van omgevingsfactoren ontwikkelen.
Waarom kreeg mijn hond kanker?
Geschat wordt dat ongeveer een op de vier honden tijdens hun leven kanker krijgt. Kanker is de belangrijkste doodsoorzaak bij oudere huisdieren. Naarmate de cellen meer en meer delingen ondergaan naarmate het dier ouder wordt, neemt de kans toe dat er een fout (mutatie) optreedt tijdens deze celdelingen. Als gevolg hiervan neemt de incidentie van kanker toe met de leeftijd van de hond.
Veel factoren kunnen de ontwikkeling van kanker beïnvloeden, maar net als bij mensen is het onmogelijk om echt te weten waarom sommige honden kanker krijgen en andere niet.
In sommige gevallen kan blootstelling aan bekende kankerverwekkende stoffen, zoals blootstelling aan UV-stralen van de zon, bepaalde chemicaliën of sigarettenrook als onderdeel van het passief roken van het dier, een rol spelen.Sommige vormen van kanker worden bevorderd door zwaarlijvigheid, door bepaalde chronische ontstekingen, terwijl andere worden beïnvloed door hormonen.
We weten ook dat er een genetische gevoeligheid is voor kanker bij bepaalde hondenrassen.
Wat zijn de tekenen van kanker bij honden?
In de meeste gevallen van kanker bij honden is het meest voor de hand liggende teken een groeiende knobbel. Deze massa kan zweren, bloeden of andere effecten veroorzaken, zoals compressie van omliggende organen of weefsels. Aangezien kanker echter uit elke cel in het lichaam kan ontstaan, zijn sommige interne tumoren niet zichtbaar of zelfs voelbaar voor eigenaren van gezelschapsdieren.
Chronisch en onverklaarbaar gewichtsverlies kan ook een symptoom van kanker zijn, maar het is niet systematisch of specifiek voor deze ziekte. Abnormale bloedingen, verlies van moed, onverklaarbare vermoeidheid, braken of diarree, aanwezigheid van vergrote lymfeklieren, hoesten, kreupelheid, slechte adem of veranderingen in de eetlust van het dier kunnen ook tekenen zijn van kanker.
Maar nogmaals, deze symptomen variëren afhankelijk van het type kanker en zijn niet specifiek. Andere pathologieën kunnen soortgelijke symptomen verklaren.
Hoe wordt kanker vastgesteld bij honden?
Uw dierenarts kan kanker bij uw hond vermoeden op basis van bepaalde klinische symptomen of wanneer bepaalde symptomen in strijd zijn met conventionele behandelingen. Maar om zijn diagnose te bevestigen, zal de dierenarts aanvullende tests gebruiken, zoals beeldvormingstests om interne tumoren of bloedtesten op te sporen.
Om de aard van een tumor te bepalen, is het dan vaak nodig om een monster van de tumor te nemen, hetzij door middel van fijne naaldaspiratie, weefselbiopsie of volledige verwijdering van de tumor. In sommige gevallen kan een kijkoperatie nodig zijn.
Uw dierenarts stuurt het verzamelde monster naar een gespecialiseerd laboratorium voor onderzoek door een dierenarts-patholoog. We hebben het over een histopathologisch onderzoek.
Het histopathologierapport helpt meestal om te bepalen of de tumor goedaardig of kwaadaardig is. Maligniteit wordt vaak beschreven door tumornamen die eindigen op "-ome" , zoals carcinoom of sarcoom.
Bepaling van de oorsprong en het type tumor, de mate van agressiviteit (graad) en de omvang (uitbreidingsbeoordeling) in het lichaam van het dier stelt de dierenarts in staat om de voorspelling te bepalen.
Wat zijn de behandelingen voor kanker bij honden?
De meest overwogen en meest effectieve behandeling bestaat uit chirurgische verwijdering van de tumor. Wanneer de tumoren te groot of te talrijk zijn of op plaatsen zijn geplaatst die niet toegankelijk zijn voor chirurgie of voor kankers die geen tumoren veroorzaken, andere behandelingen zoals chemotherapie, immunotherapie of radiotherapie kan worden overwogen.
Deze behandelingen zijn echter niet geschikt voor alle soorten kanker en kunnen bijwerkingen hebben, over het algemeen veel minder uitgesproken dan bij mensen, die toch symptomatisch kunnen worden behandeld.
In sommige gevallen, of het nu gaat om kwaadaardige of goedaardige tumoren, zorgen behandelingen en in het bijzonder chirurgie voor een lange remissie of zelfs een volledige remissie. Maar soms is het gewenste doel van de behandeling niet noodzakelijkerwijs het bereiken van remissie, maar eerder het bieden van de best mogelijke kwaliteit van leven voor uw huisdier gedurende de tijd dat hij nog te leven heeft. De beschikbare behandelingsopties variëren sterk van het ene type kanker tot het andere en van hond tot hond. Ze moeten van geval tot geval worden overwogen en besproken met uw dierenarts.