De gehoororganen bij honden
Net als mensen en andere dieren nemen honden geluiden waar met behulp van hun oren, die eigenlijk uit 3 delen bestaan:
- Het buitenoor
De buitenoorkanalen klinken richting het middenoor. Dit is het "topje" van de ijsberg, oftewel het zichtbare deel van het hondenoor. Het bestaat voornamelijk uit de oorschelp, of het oorpaviljoen, en de uitwendige gehoorgang.
Bij honden kan de oorschelp, afhankelijk van het ras, zeer verschillende morfologieën hebben.
We ontmoeten elkaar zo:
- honden met korte rechtopstaande oren zoals die van de Duitse herder of de Siberische husky,
- honden met halfhangende oren zoals de Schnauzer of de Foxterrier,
- honden met lange, hangende oren zoals die van de Beagle of de Cavalier King Charles.
De auriculaire paviljoens van honden hebben de bijzonderheid dat ze zijn uitgerust met veel spieren, waardoor de hond ze kan oriënteren op basis van de bron van het waargenomen geluid en zo de geluiden beter kan lokaliseren.
Maar dankzij hun mobiliteit spelen de auriculaire paviljoens van honden ook een belangrijke rol in intraspecifieke visuele communicatie. Honden drukken veel van hun emoties uit door de bewegingen en stand van hun oren.
- Het middenoor
Het middenoor is een holte in het slaapbeen.
Aan de zijkant van het buitenoor wordt het begrensd door het trommelvlies, het membraan dat geluidstrillingen doorgeeft aan de ketting van 3 gehoorbeentjes in het middenoor. En aan de binnenoorzijde wordt het afgesloten door het ovale venster en het ronde venster.
- Het binnenoor
Het binnenoor bestaat uit het vestibulaire systeem, dat ingrijpt in het evenwichtsgevoel, en het cochleaire systeem, dat verantwoordelijk is voor het omzetten van de mechanische geluidsgolven in zenuwimpulsen die via de paden auditief. Alleen deze laatste grijpt dus in in de richting van het gehoor van de hond.
De eigenaardigheden van het gehoor van honden
De gehoorfunctie van de hond is een zeer belangrijke functie voor de hond omdat het hem in het bijzonder toestaat:
- om gevaar of prooi te detecteren in het geval van jachthonden door het geluid dat hij of zij produceert voordat het wordt waargenomen door het visuele of reuksysteem,
- om de auditieve signalen van soortgenoten (vocalisaties, gekreun, geblaf) of mensen op te vangen en met hen te communiceren.
De hond is volledig doof in de eerste 15 dagen van zijn leven, maar daarna kan hij geluiden waarnemen in een veel breder frequentiebereik dan dat van mensen.
Het neemt geluiden met een lage frequentie waar, van 15 Hz, en geluiden met een hoge frequentie (of ultrageluid) tot 60.000 Hz. Ter vergelijking: ons menselijk oor neemt alleen geluiden waar tot maximaal 20.000 Hz.
Het fijne gehoor van de hond zou hem ook in staat stellen geluiden te horen die van een afstand komen die 4 keer zo groot is als waar wij ze kunnen horen.
Gehoorstoornissen bij honden
Honden kunnen net als mensen doof zijn.
Het kan geleidelijk afnemen met de leeftijd. Het is niet ongebruikelijk dat oudere honden doof worden. Meestal is dit te wijten aan een kleine beroerte die geen andere gevolgen heeft voor de gezondheid van de hond.
Doofheid bij honden kan ook aangeboren zijn en zeer jonge honden treffen. Geschat wordt dat bijna 90 hondenrassen vatbaar zijn voor aangeboren doofheid. Onder de meest getroffen rassen kunnen we de Dalmatiër en de witte bull terrier noemen. Het risico op doofheid is ook groter bij zogenaamde "double merle" honden en vooral bij Australian Shepherds.