Dislocatie van de patella: wat is het?
De patella (of patella) is een klein bot dat voor het dijbeen wordt geplaatst, begraven in de pees van de quadricepsspier die wordt gebruikt om de dij te verlengen. Normaal gesproken glijdt de patella in een benige put gevormd in het dijbeen tijdens flexie- en extensiebewegingen van de knie. Het blijft dan goed uitgelijnd met de quadriceps en de patellapees die het verbindt met het scheenbeen, het bot dat zich net onder het kniegewricht bevindt.
Lees ook: Anatomie van de hondenpotenWe spreken van patellaluxatie (of patellaluxatie) wanneer de knieschijf uit zijn behuizing komt tijdens flexie- en extensiebewegingen van de knie.Wanneer de patella in de knie is verplaatst, wordt dit mediale dislocatie van de patella genoemd en wanneer deze buiten de groef van het dijbeen is verplaatst, wordt dit laterale dislocatie van de patella genoemd.
Ontwrichte patella is de meest voorkomende orthopedische aandoening bij honden.
Wat veroorzaakt patellaluxatie bij honden?
Bij honden kan patellaluxatie optreden als gevolg van knietrauma.
Als het niet van traumatische oorsprong is, kan deze orthopedische aandoening ook het gevolg zijn van een verkeerde uitlijning van het knie-extensorapparaat gekoppeld aan een ontwikkelingsafwijking die optrad tijdens de groei van de hond gekoppeld aan:
- een defect in de diepte van de trochlea van het dijbeen, deze benige groef waarin de patella glijdt,
- een misvorming van de heup, het dijbeen en/of het scheenbeen,
- een abnormaal lange patellapees.
Kleine honden, en in het bijzonder Boston Terriers, Chihuahuas, Pomeranians, Yorkshires en Dwergpoedels, zijn raciaal vatbaar voor patellaluxatie.
Maar de laatste jaren treft de ziekte ook grotere honden zoals de Shar Pei, Pyrenean Mountain, Akita Inu, Labrador en Golden Retriever, naast andere rassen.
Deze aandoening is bilateraal (betreft beide knieschijven) in 50% van de gevallen en treft meer vrouwen dan mannen.
Ontwrichting van de patella bij honden: tekenen en symptomen
Bij honden variëren de tekenen van patellaluxatie sterk, afhankelijk van de ernst van de aandoening en de graad ervan.
Ontwrichting van de patella kan aanleiding geven tot geen symptomen, gepaard gaan met een zwakke en intermitterende kreupelheid van de achterhand tot een meer ernstige, frequente of permanente kreupelheid, met onderdrukking van de steunen.
Puppy's met een bilaterale patelladislocatie kunnen gebogen achterpoten vertonen die krommer worden naarmate ze groeien.
Na verloop van tijd kan de ontwrichting uiteindelijk het kraakbeen eroderen en leiden tot artrose, wat aanzienlijke gewrichtspijn veroorzaakt.
Hoe wordt patellaluxatie gediagnosticeerd bij honden?
De diagnose patelladislocatie wordt gesteld tijdens een orthopedisch onderzoek door de dierenarts. Tijdens dit onderzoek zal de dierenarts proberen de knie van uw huisdier te voelen en de patella te mobiliseren om de stabiliteit te controleren en de mate van dislocatie te bepalen.
De 4 graden van patella luxatie
Graad 1: de patella kan handmatig uit de groef worden gehaald, maar keert spontaan terug naar zijn normale positie,
Graad 2: de patella beweegt af en toe vanzelf uit de groef en kan worden vervangen door manipulatie of spontaan worden verplaatst,
Graad 3: het kogelgewricht komt bijna altijd uit zijn groef. Het kan handmatig worden verplaatst, maar reluxeert onmiddellijk,
Graad 4: de patella blijft ontwricht, permanent uit de groef en kan niet handmatig worden vervangen. Het wordt geassocieerd met misvormingen van ledematen.
De dierenarts moet mogelijk ook de integriteit van de craniale kruisband controleren door middel van andere mobiliteitstests die verdoving of zelfs algehele anesthesie van het dier kunnen vereisen.
Tot slot kan de dierenarts ook gebruik maken van aanvullende onderzoeken zoals röntgenfoto's van bekken, knie en/of schenen of een driedimensionale CT-scan.
Pateldislocatie bij honden: welke behandeling?
De behandeling van patella luxatie is een chirurgische behandeling. Het is over het algemeen geïndiceerd voor dislocaties van graad 2 en hoger en kan bestaan uit:
- een ingreep op de zachte weefsels rondom de patella,
- een toename van de diepte van de femurgroef,
- een herschikking van het knie-extensorapparaat door transpositie van de tibiakam,
- correctie van botafwijkingen van het dijbeen.
Na de operatie volgt een rustperiode van 6 tot 8 weken waarin spelletjes, sprongen, races, lopen op gladde oppervlakken en het op en af lopen van trappen moeten worden vermeden. De uitjes van de hond mogen dan om hygiënische redenen alleen aangelijnd zijn.
Uw dierenarts kan uw hond ook ontstekingsremmers en pijnstillers voorschrijven.
Fysiotherapiesessies die thuis of in een fysiotherapiecentrum kunnen worden uitgevoerd, kunnen nodig zijn om gewrichtsankylose te verbeteren en een goed herstel van uw huisdier te bevorderen.